Yaklaşma Hızının Görsel Kontrolü: Optik Değişkenler ve Kontrol Stratejilerinin Araştırılması

Abstract

Projenin amacı, ?seyir halindeyken yol üzerindeki bir engele çarpmadan? durma görevi bağlamında yaklaşma hızının kontrolünde kullanılan optik değişkenler ve kontrol stratejilerini araştırmaktır. Böyle bir görev ile karşılaşıldığında insanlar iki farklı davranış sergilerler: dürtüsel kontrol davranışı ve kesintisiz kontrol davranışı. Proje kapsamında yürütülen beş deneysel çalışma ve beş modelleme çalışması ile bu iki davranışında altında yatan optik değişkenler ve kontrol stratejileri incelenmiştir. Yaklaşma hızının kontrolü davranışı, alanyazındaki tüm çalışmalarda sadece yavaşlamanın mümkün olduğu deneysel düzenekler kullanılarak araştırılmıştır. Proje kapsamında, ilk defa, yaklaşma hızının kontrolü davranışı, yavaşlama ile birlikte hızlanmanın da mümkün olduğu koşullarda incelenmiştir. Proje kapsamında, ayrıca, lineer ve lineer olmayan iki ayrı hızlanma/frenleme fonksiyonu kullanılarak, alanyazında sistematik bir şekilde incelenmemiş olan fren özellikleri gibi taşıt dinamiklerinin yaklaşma hızının kontrolü davranışı üzerindeki etkileri de incelenmiştir. Böylece, literatürde var olan ikinci bir eksiliğe katkı sağlanmıştır. Projenin ana bulguları şu şekilde özetlenebilir. Lineer olmayan bir hızlanma/frenleme fonksiyonu, kesintisiz kontrol davranışını baskılamakta ve dürtüsel kontrol davranışını pekiştirmektedir. Yavaşlama ile birlikte hızlanmanın da mümkün olduğu koşulda, dürtüsel kontrol davranışında kullanılan optik değişkenin tau değişkeni, kontrol stratejisinin ise sabit tau stratejisinin esnek versiyonu olduğu bulunmuştur. Projenin bulguları, ayrıca, yavaşlama ile birlikte hızlanmanın da mümkün olduğu koşulda kesintisiz kontrol davranışı altında yatan optik değişkenin oransal hız optik değişkeni, kontrol stratejisinin ise oransal değişim kontrolü olduğunu önermektedir.