Aleviliğin Ortak Referanslarının Belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma Aleviliğin ortak referanslarını belirlemeyi hedeflemektedir. Projenin yaslandığı teorik çerçeve Aleviliğin son yarım yüzyılda geçirdiği köklü dönüşümü göz önünde bulundurarak geleneksel Alevilik ile modern Aleviliğin ayrı ayrı çalışılması gerektiğini kabul etmektedir. Burada araştırma konusu edilen geleneksel Aleviliktir. Ana gövdesi sözlü kültür içinde korunup aktarılan geleneksel Alevilik bilgisini belirlemek amacıyla kapsamlı bir saha çalışması yürütülmüştür. Amasya-Tokat-Çorum-Sivas bölgesi ile sınırlandırılan çalışma kapsamında geleneksel bilginin taşıyıcısı olarak kabul edilen moderniteden en az etkilenmiş kişilerle yüz yüze, derinlemesine, yapılandırılmamış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Kaynak kişiler seçilirken geleneksel Alevilik bilgisine vakıf olması, köylü karakterini koruması, modern ideolojilere kapalı olması, mümkünse okur-yazar olmaması gibi parametrelere bakılmıştır. Sahadan derlenen bu görüşme kayıtları daha sonra deşifre edilmiş, sistematik bir şekilde işlenip-tasnif edilmiş ve benzer olanlar bir araya getirilerek bölgede halen yaşayan Alevilik bilgisinin ana bileşenleri ortaya konulmuştur. Ayrıca araştırma bölgesinde tespit edilen el yazması eserlerin açıklamalı bir katalogu hazırlanarak Aleviliğin yazılı kaynakları kendi iç hiyerarşilerine göre tespit edilmiştir.