Beeps 2012-2014 Dönemi Araştırmasına Ait Veriler Çerçevesinde Şirketlerin İnovasyon Yapmalarını Etkileyen Faktörler

Abstract

Within the framework of innovation concept, this study offers an in-depth investigation of the determinants that invoke the private companies to innovate in the modern day that gains importance each day at both state and company levels. This study is based on the BEEPS Data for 2012-2014 period which covers 15,883 companies from 30 countries of Eastern Europe and Central Asia including Turkey, conducted by the World Bank and European Reconstruction and Development Bank. Within this framework, first, it looks at the theorists of innovation literature and the empirical studies so far. Second, the determinants of innovation are reviewed in light of the current BEEPS Survey Dataset by means of a logistic regression analysis. Albenia, Armenia, Azerbaijan, Belarus, Bosnia and Herzegovina, Bulgaria, Croatia, Czech Republic, Estonia, Macedonia, Georgia, Hungary, Kazakhstan, Kosovo, Kyrgyz Republic, Latvia, Lithuania, Moldova, Mongolia, Montenegro, Poland, Romania, Russia, Serbia, Slovak Republic, Slovenia, Tajikistan, Turkey, Ukraine, and Uzbekistan were chosen as the ethnographic research sites. Results indicate that the determinants of innovation, though vary slightly at different types of innovation, are shown as the size of the establishment, the top manager's experience, international certification, subsidies, consultant, training programmes, loans, licensed technologies obtained from foreign companies, R&D spending to name a few. Keywords: Innovation, The Determinants of Innovation, R&D, Logistic Regression Analysis

Bu çalışmada, günümüzde şirket ve devletler nezdinde her geçen gün daha fazla önem kazanan inovasyon kavramı çerçevesinde, özel şirketleri yenilik yapmaya sevkeden faktörler incelenmektedir. Bu bağlamda, Dünya Bankası ile Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası tarafından ortaklaşa yürütülen ve 2012-2014 yılları arasında Türkiye de dâhil olmak üzere Doğu Avrupa ve Orta Asya'da yer alan 30 ülkede faaliyette bulunan 15.883 kuruluşta uygulanan BEEPS Araştırması uyarınca elde edilen veriler baz alınmaktadır. Bu çerçevede ilk olarak yenilik literatüründe söz sahibi olan teorisyenler ile ampirik araştırma sonuçları incelenmektedir. İkinci olarak, güncel BEEPS Araştırması verileri ışığında yeniliğin belirleyicileri lojistik regresyon analizleri aracılığıyla irdelenmektedir. Araştırma sahası olarak Arnavutluk, Ermenistan, Azerbaycan, Beyaz Rusya, Bosna Hersek, Bulgaristan, Hırvatistan, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Makedonya, Gürcistan, Macaristan, Kazakistan, Kosova, Kırgız Cumhuriyeti, Letonya, Litvanya, Moldova, Moğolistan, Karadağ, Polonya, Romanya, Rusya, Sırbistan, Slovakya, Slovenya, Tacikistan, Türkiye, Ukrayna ve Özbekistan seçilmiştir. Sonuçlar inovasyonun belirleyicilerinin, yeniliğin çeşitleri bazında ufak değişikliklere uğramalarının yanı sıra bu alanda şirketin büyüklüğü, tepe yöneticisinin tecrübesi, uluslararası sertifikasyonlar, sübvansiyonlar, danışman tayini, eğitim programları, kredi kullanımı, yabancı firmadan edinilen lisanslı teknolojiler, Ar-Ge harcamaları gibi unsurların öne çıktığı gözlemlenmektedir.