ŞEFFAFLIĞIN SAĞLANMASINDA VE DENETİMİN KALİTESİNİN ARTIRILMASINDA KAMU GÖZETİMİNİN ROLÜ: AVRUPA BİRLİĞİ DÜZENLEMELERİ VE ÜYE ÜLKELERİN UYGULAMALARI*

Abstract

Finansal aktörlerin zamanında, doğru, güvenilir bilgiye olan gereksinimi sağlıklı ve rasyonel karar almaları için yadsınamaz bir gerçektir. Bu özelliklere sahip finansal bilginin şeffaflık ve kamuyu aydınlatma sistemi içinde ortaya çıkmasını sağlayan temel olgular ise; finansal raporlama, bağımsız denetim ve kurumsal yönetim uygulamalarını birlikte içeren üçlü yapıdır. Bu sistem ancak ve ancak iyi kurgulanmış bir kurumsal yönetim mekanizması içinde sürdürülebilir. Zira kurumsal yönetimin temel ilkelerinden birisi şeffaflıktır. Finansal bilgilerin doğru ve güvenilirliği hakkında finansal tablo okuyucularına bilgi sunan bağımsız denetimin gözetimi ise özellikle finansal başarısızlık ve skandallar sonrası daha fazla gündeme gelmekle birlikte aslında şeffaflık için daima bulunması gereken olmazsa-olmaz bir mekanizmadır. Bu çalışmada; öncelikle finansal bilginin sunumunda şeffaflığın sağlanmasında ve denetimin kalitesinin arttırılmasında kamu gözetiminin rolü irdelenmekte, sonrasında ise Ülkemiz uygulamalarına da rehber olan Avrupa Birliği (AB) düzenlemeleri açıklanmakta ve nihayetinde Avrupa Muhasebeciler Federasyonu (FEE) tarafından AB Üyesi 23 Ülkenin bağımsız denetimin kamu gözetimi için kurdukları organizasyon yapısı ve sistemine yönelik yapılan araştırma çalışması paylaşılarak, AB Ülkeleri ile Türkiye uygulamaları arasındaki farklılık ve benzerliklerinin ortaya konulması ve değerlendirme yapılması olanağı sağlanmaktadır.

The need of timely, accurate and reliable information is an undeniable fact for a reliable and rational decision making process. In the occurrence of these features of financial information in the public disclosure and transparency systems are based on the triple structure: financial reporting, auditing and corporate governance practices. If and if only, this system is sustainable in a well-constructed corporate governance mechanism. Moreover, transparency is one of the basic principles of corporate governance. The oversight of audit which provides information about the faithful presentation and reliability of financial information becomes a current issue especially after the financial failures and scandals but it is actually a compulsory mechanism for transparency. In this regard, the primarily aim of this study is to examine the role of public oversight in enhancing audit quality and ensuring transparency, after this to explain the revised EU Audit Directive and the new EU Regulation which are affected our implementations and sharing the survey on the organisation of the public oversight of the audit profession in 23 European countries in order to demonstrate the similarities and differences between Turkey's and EU's implementations.