Divanlarda Kendilerine Sunulan Övgü Şiirleri Üzerinden Osmanlı Sanatına Katkı Sunan Aileler Üzerine Tespitler

Abstract

Osmanlı sanatını himaye etme ve şekillendirme hususu gündeme geldiğinde sarayın desteği ve etkisinin ilk sırada anılması yanında önemli devlet görevlerinde bulunan isimlerin de zikredildiği görülür. Bu isimlerin büyük bölümü Osmanlı’nın önemli ailelerine mensuptur. Ancak isimlerinin yanında zikredilen, onları bir ailenin parçası olarak tanımlayıcı lakapları dışında o aileye mensubiyete dair başka bir bilgi neredeyse bilinmez. Oysa aynı tarihlerde Batıya baktığımızda hamilerin, krallar dışarıda tutulursa ya saray çevresinden ya da toplumun orta ve üst tabakasındaki devrin siyasetinde söz sahibi olan aristokrat ve burjuva ailelerinden oldukları dikkati çekmektedir. Strozzi, Corbinelli, Rossi, Medici, Davanzati, Rothschild ve Alessandri gibi dönemin seçkin aileleri, özellikle 15. yüzyılın ortalarından itibaren, önemli patronlar olarak tanınmışlar, aynı zamanda aktif olarak şehrin siyasi ve kültürel hayatının içinde de yer almışlardır. Bu çalışmada Osmanlıda benzer konumda bir ailenin parçası olarak himaye faaliyetleri içerisinde yer alan önemli aileler ele alınacak, bu ailelerin Batıda benzer faaliyetler gösteren ailelerle uygulamadaki farklılıklarına dikkat çekilecek ve Osmanlı kültür ve sanatını ne ölçüde şekillendirdikleri, divanlarda kaleme alınan ve onlara sunulan övgü şiirlerinin niceliği üzerinden değerlendirilecektir