Akıllı Bileklik ve Saat Kullanan Tüketicilerin Öz Takip Pratikleri Çerçevesinde İncelenmesi

Abstract

Öz takip, kişiler kendi sağlık parametrelerini, fiziksel aktivitelerini veya davranışlarını izlemek ve kaydetmek amacıyla kullandıkları pratikleri içerir. Bireyler, genellikle akıllı bileklik ya da saat gibi teknolojik araçlarla kendilerine ait verileri takip ve analiz etmektedir. Fakat alan yazında öz takibin ve öz takip yapmayı sağlayan teknolojilerin tüketim ve tüketici davranışları çerçevesinde incelenmediği, ayrıca genel tüketici grubu yerine belirli bir gruba ait kullanıcıları ele aldığı fark edilmiştir. Dolayısıyla bu çalışmada herhangi bir topluluğun parçası olmadan akıllı bileklik ya da saat kullanarak öz takip yapan tüketicilerin gündelik pratikleri ve deneyimleri incelenmiştir. Yaşları 27 ile 54 arasında değişen 14 katılımcıdan yarı-yapılandırılmış görüşmelerle veri toplanmış ve elde edilen veri tematik analiz yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonucunda satın alma niyeti, veriyi anlamlandırmak, sosyal çevre, motivasyon ve kullanmayı bırakmak/yeniden satın almak olmak üzere beş ana tema tanımlanmıştır. Tartışma bölümünde öz takip yapmanın nedenleri ve veri yorumlama süreçleri gibi faktörler tartışılmıştır. Ayrıca öz takibin kullanıcılara sağladığı faydalar, benlik gelişimi üzerindeki etkileri ele alınmıştır. Öz takibin farklı kimlik durumlarını tetikleyebildiği ve sosyal ve teknolojik belirlemecilik çerçevesinde incelendiği belirtilmiştir. Ayrıca, öz takibin kullanıcıları üretici ve tüketici konumuna soktuğu ve beden, yaşam ve sağlığın tüketilebilir nesnelere dönüştürüldüğü vurgulanmıştır. Sonuç kısmında ise gelecek araştırmalar ve mevcut araştırmanın katkıları ve sınırlılıkları değerlendirilmiştir.Self-tracking includes the practices individuals use to monitor and record health parameters, physical activities, and/or behaviors. People often use wearable technologies such as smartwrists/watches to track and analyze their bodily data. However, the consumer behavior aspect of self-tracking and the technologies enabling it have not been adequately explored in current literature. In addition, these studies primarily focus on specific groups rather than examining the everyday practices and experiences of daily consumers. Therefore, this study aims to investigate the daily practices and experiences of consumers who engage in self-tracking using smartwrists or watches. Thus, information about daily practices of 14 participants was gathered through semi-structured interviews, and data were analyzed using thematic analysis. According to findings, five main themes were identified, namely purchase intention, data interpretation, social environment, motivation, and abandonment/re-purchase. This study explored reasons for self-tracking, the self-tracking process as a whole, the benefits of self-tracking, and its impact on self-development. It was also highlighted that self-tracking creates prosumers; and transforms body, life, and health into consumable objects. Finally, contributions and limitations of the current research were evaluated and some recommendations for the future studies were provided.