COVID-19'da Pulmoner Sorunlar ve Rehabilitasyonu

Abstract

Koronavirüs hastalığı-2019 (COVID-19), bir koronavirüs olan SARS-CoV-2'nin neden olduğu solunum yolu enfeksiyonudur. Akut dönemde, hastalar artmış respiratuvar sekresyon, multipl havayolu obstruksiyonu, intrapulmoner eksudasyon, atelektazi ve diğer respiratuvar sistem lezyonları yanında, akciğer dışındaki bir çok organda da nekroz, dejenerasyon, doku ödemi gibi patolojik değişiklikler gösterirler. COVID-19'da erken ve geç dönemde en belirgin patolojik değişiklik diffüz akciğer hasarı olup bazı hastalarda pulmoner intersitisyal fibroz da gelişebilmektedir. Pulmoner tutuluma ait bulgu ve belirtileri olan hastalarda COVID-19'a ait diğer tedavi girişimleriyle birlikte klasik pulmoner rehabilitasyon (PR) prensipleri uygulanması tavsiye edilmektedir. Kapsamlı PR programı, hastalık şiddeti ve hastanın bireysel ihtiyaçlarına uygun olarak, eğitim, ventilatuvar destek, oksijen tedavisi, pozisyonel tedavi, respiratuvar kas eğitimi, solunum stratejileri, mobilizasyon, egzersiz eğitimi, nutrisyonel ve psikososyal değerlendirme ve destek gibi bileşenleri içerir. Bu bölümde COVID-19'da görülen pulmoner sorunlar ve rehabilitasyon yaklaşımları ayrıntılı olarak işlenmiştir.

Coronavirus disease-2019 (COVID-19) is a respiratory infection caused by a coronavirus, SARS-CoV-2.In the acute phase, patients may have pathological changes such as increased respiratory secretion, multiple airway obstruction, intrapulmonary exudation and atelectasis, as well as necrosis, degeneration,tissue edema in many organs other than the lung. In COVID-19, the most obvious pathological change in the early and late period is diffuse lung injury, and pulmonary interstitial fibrosis may also develop in some patients.In patients with pulmonary involvement, it is recommended to apply the principles of classical pulmonary rehabilitation (PR) together with the other therapeutic interventions related to COVID-19. The comprehensive PR program includes components such as education, ventilatory support, oxygen treatment, positional therapy, respiratory muscle training, breathing strategies, mobilization, exercise training, nutritional and psychosocial assessment and support in accordance with the severity of the disease and the individual needs of the patient.In this section, pulmonary problems and rehabilitation approaches in COVID-19 are discussed in detail.