Klinik biyokimya laboratuvarlarında kullanılan panik değerleri kronik myeloproliferatif neoplazilerin tanısında kullanılan ölçütlere göre gözden geçirilmeli midir?

Abstract

Amaç: Panik değerler, laboratuvar test sonuçlarının acil müdahale edilemediği takdirde hastanın hayati tehlikesi olabileceğini işaret eden sınır değerlerdir. Her tıbbi laboratuvar panik değerlerini her test ve durum için ilgili klinik ile beraber saptamalıdır ve bildirimlerini zamanında yaparak dokümante etmelidir. Polisitemia vera, esansiyel trombositemi, primer myelofibrozis ve kronik myelositer lösemi gibi malign hastalıkları içeren kronik myeloproliferatif neoplaziler (MPN), hematopoietik dokunun, malign ve klonal bir hastalığıdır. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 2016 yılında hematopoetik ve lenfoid doku tümörlerinin sınıflamasında güncelleme yapmıştır. Bu çalışmadaki amaç laboratuvarımızdan yapılmış panik değer bildirimleri ile yeni DSÖ ölçütlerine göre belirlenmiş kronik MPN sınır değerlerinin üzerinde çıkan test sayılarını karşılaştırmaktır. Gereç ve Yöntemler: Çalışmada 15 yaş üzeri 58223 hastaya ait tam kan sayımı sonucu değerlendirmeye alınmıştır. Elde edilen hemoglobin, hematokrit, trombosit ve lökosit sayısı panik değer bildirim sayı veya yüzdeleri laboratuvarımızın panik değerlerine ve kronik MPN için DSÖ kriterlerine göre değerlendirilmiş ve karşılaştırılmıştır. Bulgular: Kemik iliği incelemesi yapılması için uyarıcı olması gereken hemoglobin düzeyleri için mevcut panik değer sınırlarının kullanılması halinde kadınlarda %1,13, erkeklerde %8,90

hematokrit düzeyleri için kadınlarda yaklaşık %9,59, erkeklerde %8,52 oranında hasta gözden kaçarak kronik MPN yönünden takibe alınamamaktadır. Kemik iliği incelemesi olmaksızın kronik MPN lehine uyarıcı kabul edilmesi gereken oranlar hemoglobin için kadınlarda %0,68, erkeklerde %1,74

hematokrit için kadınlarda %0,94, erkeklerde %0,38’dir. Trombosit sayısı için bu oran %2,20 iken, lökosit sayısı için %24,78’dir. Sonuç: Çalışmamızın sonuçları kronik MPN açısında uyarıcı olabilmesi için panik değerlerin 2016 DSÖ kılavuzundaki kronik MPN kriterlerine göre gözden geçirilerek yeniden düzenlenmesi gerekliliğini doğurmuştur.

Aim: Panic values are laboratory test results that indicate that the patient may be in a life-threatening condition if urgent action is not taken. Each medical laboratory should determine their panic values and also they have to report and document the results. Chronic myeloproliferative neoplasms (MPN), including malign diseases such as polycythemia vera, essential thrombocythemia, primary myelofibrosis and chronic myeloid leukemia, is a malignant and clonal disease of hematopoietic tissue. In 2016, World Health Organization (WHO) updated the criteria of classification for hematopoietic and lymphoid tissue tumors. The aim of this study is to compare the panic value reports of our laboratory with the number of tests that exceed the limit values for chronic MPNs determined according to the new WHO criteria. Material and Methods: In the study, the results of complete blood count of 58223 patients over the age of 15 were evaluated. Hemoglobin, hematocrit, platelet and leukocyte counts were evaluated and compared according to reported the panic values of our laboratory and the WHO criteria for chronic MPN. Results: When the hemoglobin values are evaluated due to currently used panic values instead of WHO criteria, the necessity of bone marrow examination is overlooked and 1.13% of women and 8.90% of men could not be followed in terms of chronic MPN. Also, the hematocrit values of 9.59 % of women and 8.52% men could not be informative. The hemoglobin values in 0.68% of women and in 1.74% of men

the hematocrit values in 0.94 % of women and in 0.38% of men could not be taken as a warning for chronic MPN without performing marrow examination. For platelet and leukocyte counts the rates are 2.20% and 24.78%, respectively. Conclusion: In order to provide early information in terms of chronic MPN, panic values should be reviewed and rearranged according criteria in the 2016 WHO guideline.